Buồng trứng đa nang
Bác sĩ Trần Thúy Vân: Buồng Trứng Đa Nang (PCOS) hay Đa Nang Buồng Trứng xuất hiện do Hormone trong cơ thể mất cân bằng. PCOS ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nghiệt, ngoại hình....PCOS rất khó điều trị dứt điểm.
Buồng trứng đa nang là bệnh phụ khoa không hiếm gặp ở phái nữ, phổ biến là nữ giới trong độ tuổi sinh đẻ.
Theo thống kế, có đến 12 – 18% nữ giới bị ảnh hưởng bởi hội chứng đa nang buồng trứng. Tuy nhiên, có đến 70% trường hợp trong số đó không được chẩn đoán bệnh chính xác vì người bệnh chủ quan và bỏ qua các triệu chứng của bệnh.
Đa nang buồng trứng nếu không chữa trị sớm có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có vô sinh.
Tìm hiểu chi tiết hơn về buồng trứng đa nang là gì, biểu hiện bệnh như thế nào, nguyên nhân và cách điều trị ra sao trong bài viết dưới đây.
Đa nang buồng trứng là gì?
Hội chứng đa nang buồng trứng : Polycystic ovary syndrome (PCOS) được hiểu là tình trạng mất cân bằng hormone ở chị em phụ nữ.
Hormone sinh dục nam trong cơ thể người bệnh quá nhiều, trong khi hormone nữ lại quá ít. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển của nang noãn dẫn đến buồng trứng có nhiều nang nhỏ và ảnh hưởng đến sự rụng trứng.
Dấu hiệu buồng trứng đa nang
Các triệu chứng của đa nang buồng trứng ở mỗi người không giống nhau so sự thay đổi hormone khác nhau.
Tuy nhiên, có một số biểu hiện đặc trung của hội chứng này như béo phì, lông phát triển ở nhiều bộ phận.
Cụ thể, những dấu hiệu của hội chứng đa nang buồng trứng gồm:
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều, có trường hợp chu kỳ kinh ngắn hơn 25 ngày, hoặc 2 – 3 tháng/lần, thậm chí là vài năm mới có kinh nguyệt một lần.
- Vùng bụng, lưng và vùng chậu luôn có cảm giác đầy bụng và khó chịu. Đồng thời, có thể xuất hiện những cơn đau âm ỉ, hoặc đau nhói.
- Tăng cân đột ngột, đặc biệt là béo bụng do lượng đường không thể chuyển hóa.
- Màu sắc của da sậm hơn, nhất là ở vùng cổ, nách và háng.
- Lông phát triển ở nhiều bộ phận như mặt, ngực, lưng, bắp đùi.
- Xuất hiện mụn trứng cá, da mặt nhờn.
- Ngủ ngáy, hoặc ngưng thở khi ngủ cũng là triệu chứng phổ biến ở bệnh nhân đa nang buồng trứng.
- Tóc thường xuyên rụng và mỏng đi do thiếu dinh dưỡng.
- Người bệnh thường căng thẳng, lo âu, thậm chí có thể bị trầm cảm.
Nguyên nhân gây buồng trứng đa nang
Mặc dù hội chứng PCOS ngày càng xuất hiện phổ biến nhưng đến nay vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, một số yếu tố sau khiến chị em có nguy cơ đa nang buồng trứng:
Yếu tố di truyền
Di truyền là yếu tố phổ biến khiến chị em có nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang.
Theo đó, nếu trong gia đình, mẹ, chị hoặc em gái mắc hội chứng này thì bạn có nguy cơ cao mắc bệnh.
Bạn cũng có thể có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hoặc có chu kỳ kinh không đều.
Dư thừa insulin
Insulin đóng nhiệm vụ quan trọng trong việc kiểm soát glucose và chuyển hóa đường trong máu vào các tế bào.
Nếu cơ thể kháng insulin khiến quá trình này bị gián đoạn. Lúc này, tuyến tụy sẽ tiết ra nhiều insulin để cung cấp cho tế bào.
Tuy nhiên, lượng insulin này khiến cơ thể sản xuất nhiều androgen và ảnh hưởng đến sự hoạt động của buồng trứng.
Androgen sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của các nang trứng, giảm khả năng rụng trứng và gây nên tình trạng rụng tóc, mọc mụn…
Ngoài ra, nếu lượng đường không được chuyển hóa sẽ chuyển thành chất béo, khiến người bệnh có nguy cơ béo phì.
Chế độ ăn uống
Nữ giới có chế độ ăn uống nhiều tinh bột, tăng cân, béo phì phải đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe, trong đó có đa nang buồng trứng.
Buồng trứng đa nang có thai được không?
Thực tế khi biết bản thân mắc bệnh, rất nhiều chị em lo lắng bệnh sẽ tác động đến quá trình mang thai của mình. Vậy thực hư buồng trứng đa nang có thai được không?
Theo nghiên cứu, hội chứng đa nang của buồng trứng ảnh hưởng nặng nề sức khỏe sinh sản của nữ giới.
Theo thống kê có đến 17% chị em mắc bệnh vẫn có thể mang thai và sinh con bình thường.
Những trường hợp lại còn lại vẫn có thể mang thai nhưng cần đến sự can thiệp của một số biện pháp chuyên khoa.
Do đó, khi mắc bệnh chị em không nên quá lo lắng về việc bệnh sẽ ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
Với tốc độ phát triển của y học hiện đại ngày nay thì người bệnh vẫn có thể có khả năng làm mẹ như những phụ nữ khác.
Nói như thế không phải để chị em chủ quan bởi đa nang buồng trứng có thể khiến quá trình thụ thai gặp khó khăn.
Hơn nữa, bệnh nếu để lâu và không chữa trị sẽ khiến chị em đối mặt với nguy cơ hiếm muộn.
Đa nang buồng trứng có nguy hiểm không?
Ngoài việc tác động đến khả năng mang thai, hội chứng PCOS còn có thể gây nên một số biến chứng sau:
- Trầm cảm: Đa số nữ giới mắc bệnh đều khó tránh khỏi tình trạng lo lâu, mệt mỏi, stress.
- Tiểu đường: Do sự rối loạn của hormone estrogen và insulin trong cơ thể nên có đến 50% chị em mắc PCOS có nguy cơ mắc tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.
- Cao huyết áp: Đây cũng là biến chứng phổ biến ở nữ giới mắc đa nang buồng trứng.
- Cholesterol trong máu cao: Nữ giới mắc bệnh có lượng cholesterol xấu cao hơn cholesterol tốt nên có nguy cao mắc các bệnh tim mạch và đột quỵ.
- Rối loạn ngưng thở khi ngủ: Đa số nữ giới mắc PCOS thường bị thừa cân béo phì nên thường có nguy cơ ngưng thở khi ngủ.
- Ung thư nội mạc tử cung: Các yếu tố như tiểu đường, béo phì, kháng insulin đều khiến chị em có nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung.
Cách chữa buồng trứng đa nang
Mặc dù hội chứng đa nang buồng trứng không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng các bác sĩ sẽ giúp người bệnh đối phó với các triệu chứng của bệnh.
Tùy vào nhu cầu của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định cách chữa buồng trứng đa nang phù hợp.
Thông thường, người bệnh sẽ được chữa trị với mục đích điều hòa kinh nguyệt và điều trị để thụ thai.
Một số phương pháp chữa buồng trứng đa nang giúp hỗ trợ sinh sản gồm:
Giảm cân
Với chị em mắc hội chứng PCOS thì việc giảm cân mang đến nhiều lợi ích cho quá trình rụng trứng và thụ thai.
Theo đó, nếu chị em có chế độ dinh dưỡng hợp lý, giảm cân an toàn sẽ giúp kinh nguyệt đều đặn, cải thiện tình trạng kháng insulin.
Dùng thuốc hỗ trợ sinh sản
Sử dụng thuốc hỗ trợ sinh sản là một trong những cách chữa đa nang buồng trứng hiệu quả.
Tuy nhiên, người bệnh chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ và dùng kiên trì để đạt kết quả tốt nhất.
Phẫu thuật
Thủ thuật khoan buồng trứng được chỉ định khi việc dùng thuốc không đạt kết quả như ý muốn.
Với điều trị đa nang buồng chứng bằng thủ thuật khoan kể trên các bác sĩ sẽ tiến hành mổ ổ bụng để tạo các lỗ nhỏ ở buồng trứng.
Phương pháp này sẽ giúp giảm kích thích hormone sinh dục nam, đồng thời kích thích sự rụng trứng.
Mặc dù phương pháp này chỉ mang tính tạm thời, tuy nhiên có đến 50% nữ giới đã mang thai sau khi thực hiện thủ thuật sau 1 năm.
Thụ tinh trong ống nghiệm
Thụ tinh trong ống nghiệm là giải pháp tối ưu giúp chị em mang thai và sinh con.
Đầu tiên, bác sĩ sẽ lấy trứng của nữ và tinh trùng của nam giới, sau đó tiến hành thụ tinh tại phòng thế nghiệm.
Khi thụ tinh thành công, bác sĩ sẽ đưa phôi vào tử cung để phôi phát triển thành thai nhi.
Tỉ lệ thành công của phương pháp này phụ thuộc vào độ tuổi cũng như khả năng sinh sản của người bệnh.
Buồng trứng đa nang nên ăn gì?
Chế độ dinh dưỡng hằng ngày rất quan trọng với những chị em mắc hội chứng đa nang buồng trứng.
Dưới đây là một số thực phẩm chị em nên bổ sung để kiểm soát bệnh và cải thiện cân nặng:
Thịt hữu cơ:
Thịt là nguồn cung cấp protein dồi dào rất phù hợp cho những chị em mắc bệnh muốn kiểm soát cân nặng. Chị em nên lựa chọn thịt hữu cơ có ít hóa chất, ít hormone và không bị biến đổi gen.
Rau lá xanh:
Các loại rau lá xanh không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn giúp cải thiện các triệu chứng của PCOS hiệu quả.
Trong các loại rau xanh có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, trong đó vitamin B có tác dụng trong việc kiểm soát triệu chứng của bệnh.
Một số loại rau xanh chị em có thể bổ sung trong các bữa ăn hàng ngày gồm: Rau chân vịt, bông cải hoặc cải xoăn.
Hoa quả
Các loại trái cây hoa quả có nhiều vitamin, chất xơ và chất khoáng cho cơ thể. Do đó, chị em mắc hội chứng đa nang buồng trứng không nên bỏ qua thực phẩm này.
Tuy nhiên, chị em chỉ nên lựa chọn hoa quả có lượng đường thấp như táo, cam, kiwi, dâu tây, mơ, bưởi…
Rau củ có màu sắc
Trong chế độ ăn uống ăn uống hằng ngày chị em cũng đừng quên bổ sung các loại rau củ có màu sắc như cà chua, ớt chuông vàng và đỏ, cà tím,....
Bởi những rau củ này có chất oxy hóa mạnh có tác dụng trung hòa các tác động xấu do stress oxy hóa.
Các chất béo lành mạnh
Chất béo lành mạnh không chỉ giúp kiểm soát cân nặng, đào thải độc tố mà còn giúp thúc đẩy cân bằng nội tiết trong cơ thể.
Chị em có thể tìm đến nguồn cung cấp chất béo lành mạnh như cá hồi, cá ngừ, bơ, các loại hạt và dầu ô liu.
Cách phòng ngừa bệnh đa nang buồng trứng
Hội chứng đa nang buồng trứng mặc dù không đe dọa đến tính mạng nhưng có thể gây nhiều biến chứng đến sức khỏe.
Chính vì thế, việc phòng bệnh là điều vô cùng cần thiết, nhằm hạn chế những biến chứng ảnh hưởng đến cơ thể.
Dưới đây là một số lời khuyên của bác sĩ giúp phòng bệnh PCOS hiệu quả:
- Có chế độ ăn uống khoa học, đủ chất dinh dưỡng để điều chỉnh lượng insulin trong cơ thể. Cụ thể, chị em nên bổ sung các thực nhiều chất xơ, kết hợp với uống trà xanh, sử dụng các thực phẩm tự chế biến. Đồng thời, hạn chế bổ sung các thực phẩm nhiều đường, chất béo và ít tinh bột.
- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, chị em không nên lạm dụng các chất tẩy rửa và dung dịch vệ sinh.
- Đảm bảo không gian sống sạch sẽ, đặc biệt là khu vực nhà tắm, nhà vệ sinh để tránh mắc các bệnh lý phụ khoa, trong đó có đa nang buồng trứng.
Trên đây là những thông tin hữu ích về hội chứng buồng trứng đa nang mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn đọc. Tuy nhiên, bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, nếu chị em đang gặp những dấu của bệnh lý này. Nên đến các đến cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được tư vấn cụ thể và điều trị kịp thời.
Tham khảo tử nhiều nguồn !